ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΩΔΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ
Επιστολή Καλλιτεχνικών Διευθυντών Δημοτικών Ωδείων
Ενόψει των πρόσφατων αναγγελιών και των περικοπών θέσεων και συμβάσεων στο δημόσιο αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα , θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για τα ανυπέρβλητα προβλήματα που προκύπτουν στη λειτουργία των Δημοτικών Ωδείων.
Με παλαιότερό μας υπόμνημα προς τα Υπουργεία Eργασίας, Eσωτερικών, Παιδείας και Πολιτισμού, που κατατέθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2009, αλλά και με το πρόσφατο υπόμνημα που κατατέθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2011 στα Υπουργεία Εσωτερικών, Πολιτισμού, στην ΠΕΜ-ΟΤΑ κ.α., εξηγούσαμε την ιδιαιτερότητα της λειτουργίας των Δημοτικών Ωδείων, αναλύοντας την ταυτότητά τους, το ισχύον εργασιακό καθεστώς καθώς και τις αδυναμίες του νομικού πλαισίου που δυσχεραίνουν την εύρυθμη λειτουργία αυτών και πλήττουν ανεπανόρθωτα τον τομέα του πολιτισμού και της παιδείας, καθώς δεν υπήρξε ποτέ – και συνεχίζει να απουσιάζει από τις πρόσφατες εξαγγελίες – κάποια ειδική πρόβλεψη για το ιδιαίτερο καθεστώς των εκπαιδευτικών-καλλιτεχνικών αυτών ιδρυμάτων, στα οποία βασίζεται η μουσική παιδεία της χώρας.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΩΔΕΙΩΝ
Τα Δημοτικά Ωδεία:
• Είναι μουσικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, στα οποία λειτουργούν σχολές με ειδικό γνωστικό αντικείμενο (πχ. σχολές Πιάνου, Μονωδίας, Εγχόρδων, Πνευστών οργάνων, Ανώτερων Θεωρητικών κλπ.).
• Είναι αναγνωρισμένα από το ΥΠΠΟΤ, το οποίο εποπτεύει και πιστοποιεί τις ωδειακές σπουδές.
• Υπάγονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως ΝΠΔΔ ή Δημοτικές Κοινωφελείς Επιχειρήσεις.
• Kαλύπτουν τις δαπάνες της λειτουργίας τους σε σημαντικό ποσοστό από επιχορήγηση των Δήμων και από τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι σπουδαστές.
• Λόγω αυτής της επιχορήγησης από τους Δήμους, παρέχουν στους σπουδαστές τους τη δυνατότητα εκπαίδευσης υψηλών προδιαγραφών, σε ειδικά αντικείμενα και σχολές που – στις περισσότερες περιπτώσεις – δεν μπορούν να προσφερθούν από τα ιδιωτικά ωδεία. Έτσι τα δίδακτρα διατηρούνται σε χαμηλό επίπεδο (σε αντίθεση με τον ιδιωτικό τομέα) και ταυτόχρονα δίνονται σημαντικές παροχές σε μονογεονεϊκές, τρίτεκνες, πολύτεκνες ή χαμηλού εισοδήματος οικογένειες, ανέργους κλπ.
• Πέραν της κοινωνικής και εκπαιδευτικής τους προσφοράς, επιτελούν σπουδαίο πολιτιστικό έργο στην περιφέρεια, αφού με τα μουσικά τους σύνολα (Συμφωνικές & Φιλαρμονικές Ορχήστρες, Χορωδίες κλπ.) δίνουν αφενός τη δυνατότητα στα παιδιά να έλθουν σε επαφή με τη Μουσική Τέχνη, στο πλαίσιο ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Ταυτόχρονα, απευθύνονται σε ένα ευρύτερο κοινό με τη διοργάνωση εκδηλώσεων (διαγωνισμοί, σεμινάρια, συνέδρια, αφιερώματα κλπ.) και φεστιβάλ με πανελλαδική αλλά και διεθνή εμβέλεια.
ΤΟ ΙΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΩΔΕΙΩΝ
Είναι κατανοητό από τα παραπάνω ότι οι καθηγητές των Δημοτικών Ωδείων:
• Έχουν εκπαιδευτεί (στην Ελλάδα ή/και στο εξωτερικό) σε ειδικό γνωστικό αντικείμενο διδασκαλίας και εξυπηρετούν ιδιαίτερες κοινωνικές-εκπαιδευτικές ανάγκες.
• Ακολουθούν βάσει των διατάξεων του ΥΠΠΟΤ το διδακτικό (ακαδημαϊκό) έτος που διαρκεί δέκα (10) περίπου μήνες, δηλαδή από τις αρχές Σεπτεμβρίου έως το τέλος Ιουνίου.
• Καλούνται να διαθέτουν και να διατηρούν υψηλό και ανταγωνιστικό επίπεδο σπουδών, προσφέροντας αντίστοιχες διδακτικές υπηρεσίες (με τη συνεχή εξέλιξη των ιδίων ως καλλιτεχνών) και συμμετέχοντας παράλληλα σε ποικίλες πολιτιστικές δράσεις που οι Δήμοι μέσω των Δημοτικών Ωδείων έχουν αναπτύξει.
• Σε ένα σημαντικό ποσοστό εργάζονται πλέον με συμβάσεις αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου (πλήρους ή μερικής απασχόλησης). Μεγάλο όμως, μέρος του διδακτικού και καλλιτεχνικού προσωπικού, το οποίο κρίνεται απολύτως απαραίτητο για τη λειτουργία των Ωδείων – καθόσον μεταβάλλεται ανά σχολικό έτος ο αριθμός των εκπαιδευομένων και προκύπτουν νέες ανάγκες σε ειδικά γνωστικά αντικείμενα –απασχολείται με συμβάσεις έργου ή εργασίας ορισμένου χρόνου (9μηνες, 8μηνες ή/και 10μηνες).
Πρόκειται δηλαδή για ωρομίσθιες συμβάσεις, όπου η αμοιβή εξαρτάται άμεσα από τον αριθμό των μαθητών και καθορίζεται βάση ΦΕΚ(1414/2008 Τεύχος Β).
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΩΔΕΙΩΝ
1. Η συντριπτική πλειοψηφία των Δημοτικών Ωδείων της χώρας αδυνατεί να ξεκινήσει την σχολική χρονιά και να λειτουργήσει τα προαπαιτούμενα τμήματα και σχολές, βάσει των νομοθετημένων οδηγιών του ΥΠΠΟΤ για τη λειτουργία των ωδείων.
2. Η περικοπή του προσωπικού σε καμία περίπτωση δεν ισοδυναμεί με περικοπή εξόδων λειτουργίας, εφόσον οι αμοιβές είναι αντίστοιχες του αριθμού των μαθητών που έχουν αναλάβει (ωρομίσθια αποζημίωση). Αντιθέτως, προκαλεί απώλεια ασφαλιστικών εισφορών και φορολογητέου εισοδήματος.
3. Τα Δημοτικά Ωδεία αναγκάζονται να διώξουν μεγάλο αριθμό παλαιών σπουδαστών που έχουν κάνει ήδη εγγραφή για τη νέα σχολική χρονιά, και όντας εγγεγραμμένοι στα μαθητολόγια του ΥΠΠΟΤ επιθυμούν να παραμείνουν ενταγμένοι στο επίσημο πρόγραμμα σπουδών τους. Αρκετοί από αυτούς, μάλιστα, είναι υποψήφιοι πτυχιακών και διπλωματικών εξετάσεων στα επόμενα εξάμηνα και ως εκ τούτου δεν μπορούν να αλλάξουν καθηγητή ή ωδείο.
4. Τα Δημοτικά Ωδεία οδηγούνται σε αδυναμία αποδοχής των αιτήσεων που δέχονται καθημερινά από γονείς, οι οποίοι επιθυμούν να προσφέρουν στα παιδιά τους μουσική παιδεία καταβάλλοντας ετήσια δίδακτρα. Σημειώνουμε ότι η προθεσμία υποβολής των μαθητολογίων στο ΥΠΠΟΤ λήγει στις αρχές Νοεμβρίου κάθε έτους
5. Τα Δημοτικά Ωδεία συρρικνώνονται δραματικά, τόσο σε έμψυχο υλικό όσο και σε αριθμό Σχολών και Τμημάτων, εξωθώντας διοίκηση, διεύθυνση, προσωπικό και γονείς σε αδιέξοδο και απόγνωση.
Ενδεικτικά παραδείγματα
• Δημοτικό Ωδείο Λάρισας| Ήταν αυτοτελές Ίδρυμα (έτος ίδρυσης 1930) και παρέμεινε αυτοτελές (ΝΠΔΔ)
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό|65 διδάσκοντες. Καμία έγκριση συμβάσεων.
Δυναμικό σπουδαστών|850
• Δημοτικό Ωδείο Πετρούπολης| 'Ηταν ΝΠΔΔ και μετατράπηκε σε υπηρεσία του Δήμου.
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό 47 διδάσκοντες & συνεργάτες. Καμία έγκριση συμβάσεων.
Δυναμικό σπουδαστών 750.
• Δημοτικό Ωδείο Καβάλας | Ήταν και παρέμεινε αυτοτελές ΝΠΔΔ (ΦΕΚ 5.8.2011).
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό 40 διδάσκοντες. Ατύπως περικοπή θέσεων 50%.
Δυναμικό σπουδαστών |690
• Δημοτικό Ωδείο Βόλου| Ήταν ΝΠΙΔ (Κοινωφελής Επιχείρηση) και έγινε ΝΠΔΔ.
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό|63 διδάσκοντες. Καμία έγκριση για 40 διδάσκοντες.
Δυναμικό σπουδαστών|650
• Δημοτικό Ωδείο Πάτρας| Ήταν ΝΠΔΔ και με τον Καλλικράτη έχει ενταχθεί στο ΝΠΔΔ «Δημοτική Βιβλιοθήκη Πολιτιστικός Οργανισμός Δ. Πατρέων»
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό| 45 Διδάσκοντες (25 διδάσκοντες αόριστου χρόνου και 20 ορισμένου χρόνου). Εγκρίσεις για 17 ορισμένου χρόνου
Δυναμικό σπουδαστών|560
• Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας | Ήταν και παρέμεινε ΝΠΙΔ Κοινωφελής επιχείρηση)
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό|50 διδάσκοντες. 12 συμβάσεις μη ανανεώσιμες
Δυναμικό σπουδαστών|578 σπουδαστές
• Δημοτικό Ωδείο Αλεξανδρούπολης| Ήταν ΝΠΙΔ (Κοινωφελής Επιχείρηση )- Συνενώθηκε με τον αθλητικό οργανισμό ΑΠΟΚΔΑ. Δεν συντελέστηκε ακόμη η μετάβαση 10 καθηγητών αορίστου χρόνου του ωδείου, με τους οποίους καλείται να λειτουργήσει .
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό|36 διδάσκοντες (10 αορίστου πλήρους απασχόληση και 26 ορισμένου). Καμία έγκριση για συμβάσεις ωδείου καθώς δεν υπήρξε και το νομικό πλαίσιο για να ζητηθούν αφού ακόμα συντελείται η μετάβαση στο νέο νομικό πρόσωπο.
Δυναμικό σπουδαστών|530
• Δημοτικό Ωδείο Πτολεμαΐδας| Εντάχθηκε στο ΝΠΔΔ «Κοινωνικής, Πολιτικής, Πολιτιστικής Ανάπτυξης και Παιδείας».
Καλλιτεχνικό-Διδακτικό προσωπικό 34 διδάσκοντες. Έγκριση μόνο για 12 συμβάσεις. Δυναμικό σπουδαστών 390.
• Δημοτικό Ωδείο Πρέβεζας| Ήταν ΝΠΔΔ και μετατράπηκε σε υπηρεσία του Δήμου.
Καλλιτεχνικό –Διδακτικό προσωπικό 19 διδάσκοντες . Καμία έγκριση προσωπικού.
Δυναμικό σπουδαστών 240.
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη όλα τα παραπάνω, η πολιτική ηγεσία πρέπει να λάβει ΑΜΕΣΑ μέτρα, προκειμένου:
1. Να εξαιρεθεί άμεσα το καλλιτεχνικό-εκπαιδευτικό προσωπικό των Δημοτικών Ωδείων από τον προγραμματισμό προσλήψεων (ΠΥΣ33/2006).
2. Να δοθεί η δυνατότητα υπερετήσιας σύμβασης του καλλιτεχνικού-εκπαιδευτικού προσωπικού (συμβάσεις ορισμένου χρόνου).
3. Να εξαιρεθεί από την εργασιακή εφεδρεία (συμβάσεις αορίστου χρόνου) το καλλιτεχνικό-εκπαιδευτικό προσωπικό.
5. Να αποσαφηνιστεί το εργασιακό καθεστώς, καθώς επίσης το είδος και η διάρκεια σύμβασης των καλλιτεχνικών διευθυντών (πλαφόν μισθοδοσίας), λαμβάνοντας υπόψη τη γενικότερη δραστηριότητα και την ευρύτερη δράση των ιδρυμάτων που διευθύνουν (δυνατότητα υπερετήσιας σύμβασης).
Σε αντίθετη περίπτωση, τα Δημοτικά Ωδεία της χώρας θα οδηγηθούν αυτομάτως σε δυσλειτουργία, συρρίκνωση και τελειωτική εξαφάνιση. Η επιλογή αυτή της Πολιτείας ισοδυναμεί με την κατάλυση της μουσικής παιδείας της χώρας – αγαθού που σήμερα παρέχεται από τους Δήμους σε περισσότερους από 13.000 μαθητές πανελλαδικώς – οδηγώντας αυτούς και τις οικογένειές του, όπως και εκατοντάδες καθηγητές σε πλήρες αδιέξοδο.